آموزش دوخت اولین لباس با متد متریک

مقدمه

در دنیای مد و پوشاک، دقت در اندازه گیری و تناسب لباس با فرم بدن یکی از اساسی ترین عوامل موفقیت در طراحی و دوخت محسوب می شود. در میان روش های مختلف الگوسازی، متد متریک به دلیل پایه ریزی علمی، سادگی در محاسبه و امکان اجرای دقیق الگوها، جایگاه ویژه ای در آموزش خیاطی دارد. این متد از اوایل قرن بیستم در اروپا شکل گرفت و به تدریج به عنوان روشی استاندارد در آموزشگاه های طراحی لباس مورد استفاده قرار گرفت.

یادگیری متد متریک، نه تنها درک دقیق تری از ساختار بدن انسان به هنرجو می دهد، بلکه موجب می شود او بتواند لباس هایی با فیت بی نقص و ساختار اصولی طراحی کند. هدف این مقاله، آموزش مرحله به مرحله دوخت اولین لباس با استفاده از متد متریک است تا هنرجو بتواند از پایه با مفاهیم اصلی این روش آشنا شود.

آشنایی با متد متریک در خیاطی 

متد متریک بر مبنای اندازه گیری واقعی بدن با استفاده از واحد سانتی متر طراحی شده است. برخلاف متدهای قدیمی تر مانند متد مولر یا گرلاوین، در متد متریک الگوها با استفاده از روابط ریاضی و فرمول های دقیق ترسیم می شوند. این امر باعث می شود میزان خطا در اندازه ها به حداقل برسد و لباس نهایی کاملاً منطبق با اندام شخص باشد.

یکی از مزیت های اصلی متد متریک، قابلیت شخصی سازی بالای آن است. در این روش، حتی تفاوت های جزئی در انحنای شانه، برجستگی سینه یا فرم کمر در الگو لحاظ می شود. به همین دلیل، لباس حاصل از دوخت متد متریک معمولاً ظاهری بسیار تمیز و فیتی دقیق دارد.

ابزار و وسایل موردنیاز برای کار با متد متریک

پیش از آغاز کار، لازم است ابزارهای موردنیاز  خیاطی برای اندازه گیری و رسم الگو تهیه شود. ابزارهای پایه شامل متر خیاطی نرم، خط کش بلند، گونیا، خط کش منحنی مخصوص حلقه آستین و باسن، کاغذ الگو، مداد یا خودکار مخصوص رسم و قیچی الگو هستند.

در کنار این ابزار، وجود دفترچه اندازه ها برای یادداشت دقیق اندازه گیری ها اهمیت بالایی دارد. در متد متریک، هر عدد و هر میلی متر می تواند در کیفیت الگوی نهایی تأثیرگذار باشد؛ بنابراین نظم در ثبت اندازه ها از اولین گام های حرفه ای کار محسوب می شود.

اندازه گیری بدن به روش متریک

در این مرحله، هنرجو باید با دقت تمام، اندازه های اصلی بدن را استخراج کند. در متد متریک، اندازه های پایه شامل:

•           دور سینه، دور کمر، دور باسن

•           قد بالاتنه و پایین تنه

•           فاصله سینه ها، عمق حلقه آستین و پهنای شانه

•           قد آستین و دور بازو

اندازه گیری باید با دقت و بدون کشیدن متر انجام شود. بدن فرد در هنگام اندازه گیری باید در حالت طبیعی ایستاده باشد تا لباس نهایی راحت و متناسب دوخته شود. در متد متریک، علاوه بر اندازه های خطی، برخی محاسبات بر پایه تقسیم و جمع اندازه ها برای تعیین خطوط کمکی الگو صورت می گیرد.

برای آموزش روش صحیح اندازه گیری بدن در متد متریک اینجا کلیک کنید.

طراحی و رسم الگو با متد متریک

در متد متریک، رسم الگو با ترسیم خطوط عمود و افقی آغاز می شود که نقاط اصلی بدن را مشخص می کنند و در واقع کادر اصلی الگو را رسم می کند. این خطوط شامل خط گردن، خط سینه، خط کمر و خط باسن است. سپس بر اساس اندازه های واقعی و روابط محاسباتی، نقاط تقاطع و زوایای خاص ترسیم می شوند تا فرم کلی الگو شکل گیرد.

به عنوان مثال، برای رسم الگوی بالاتنه، اندازه دور سینه تقسیم بر چهار می شود تا پهنای جلو یا پشت تعیین گردد. سپس با اضافه کردن آزادی لباس  حدود ۱ تا ۲ سانتی متر، بسته به سایز فرد و مدل لباس می تواند متغیر باشد نقاط روی الگو مشخص می گردد. در ادامه، خطوط سرشانه، حلقه آستین، و یقه بر اساس منحنی های طبیعی بدن طراحی می شوند.

ترسیم دقیق الگو نیازمند تمرکز، صبر و آشنایی با تناسبات بدن است. هنرجویان مبتدی توصیه می شود در این مرحله، با لباس های ساده مانند پیراهن یا بلوز شروع کنند تا درک بهتری از تطابق الگو و فرم بدن پیدا کنند. پس از رسم الگوی پایه با متد متریک چه برای بالاتنه یا دامن یا شلوار، سپس وقت آن می رسد که الگوی پایه را بر اساس مدل لباسی که قصد داریم بدوزیم الگوسازی را انجام دهیم.

انتقال الگو به پارچه و برش

پس از اتمام الگو، مرحله انتقال آن بر روی پارچه آغاز می شود. پارچه باید به درستی اتو و صاف شود تا هیچ چین یا موجی در زمان برش ایجاد نگردد. سپس الگو روی پارچه با در نظر گرفتن جهت الیاف و راستای پارچه قرار می گیرد.

با استفاده از سوزن ته گرد یا وزنه های مخصوص، الگو روی پارچه ثابت می شود. سپس خطوط اصلی الگو با مداد خیاطی یا صابون مخصوص روی پارچه منتقل می گردد. در متد متریک معمولاً ۱ تا 2 سانتی متر جای دوخت برای درزها در نظر گرفته می شود. در نواحی خاص مانند یقه یا سرشانه ها، دقت در علامت گذاری نقاط تطابق (Notch) اهمیت ویژه ای دارد.

نکات قبل از دوخت

قبل از آغاز دوخت، بهتر است پارچه ها پیش از مصرف شسته و خشک شوند تا در زمان استفاده از لباس، انقباض یا تغییر اندازه ایجاد نشود. همچنین اتوی اولیه کمک می کند تا الگو دقیق تر بر روی پارچه بنشیند.

در متد متریک، مرحله پرو اولیه (Fitting) نقش کلیدی دارد. در این مرحله، پارچه به صورت موقت با بخیه درشت دوخته می شود تا فرم لباس روی بدن آزمایش شود. این کار باعث می شود در صورت نیاز، اصلاحات جزئی در حلقه آستین، پهلوها یا خط کمر پیش از دوخت اصلی اعمال گردد  و از اشتباهات رایج در خیاطی جلوگیری شود.

آموزش گام به گام دوخت اولین لباس

برای هنرجویان مبتدی، پیشنهاد می شود دوخت اولین لباس با پارچه ای نخی و الگوی ساده انجام گیرد. مراحل دوخت به ترتیب زیر است:

1.         دوخت درزهای اصلی: درزهای پهلو، سرشانه و پشت به ترتیب دوخته می شوند.

2.         نصب آستین ها: حلقه آستین باید کاملاً هم تراز با الگوی بالاتنه قرار گیرد.

3.         دوخت یقه: بسته به مدل انتخابی، می تواند گرد، هفت یا ایستاده باشد.

4.         پایین دوزی: لبه پایینی لباس با بخیه تمیز و دقیق ثابت می شود.

5.         اتوکشی نهایی: اتوی صحیح به لباس فرم حرفه ای می دهد و ظاهر آن را کامل می کند.

در طول فرآیند دوخت، رعایت ترتیب کار و دقت در هماهنگی درزها اهمیت زیادی دارد. متد متریک با توجه به تطبیق دقیق قطعات الگو، کمک می کند که دوخت نهایی تمیز، دقیق و متناسب باشد.

نکات تخصصی در فیت و اصلاح الگو

پس از اولین پرو لباس، ممکن است برخی قسمت ها نیاز به اصلاح داشته باشند. در متد متریک، این اصلاحات با حفظ تناسبات اصلی انجام می شوند. برای مثال:

•           اگر لباس در ناحیه کمر آزاد است، می توان خط کمر را ۰٫۵ تا ۱ سانتی متر کاهش داد.

•           در صورت کشیدگی در حلقه آستین، منحنی الگو باید مجدداً تنظیم شود.

•           چروک های افقی در پشت معمولاً به دلیل بلندی بیش ازحد قد پشت ایجاد می شوند.

اصلاح دقیق الگوها پس از هر پروژه باعث می شود هنرجو به تدریج الگوی شخصی خود را توسعه دهد؛ الگویی که دقیقاً با فرم بدن او منطبق است.

اهمیت اتو و پرداخت نهایی

در متد متریک، اتوکشی بخشی از فرآیند دوخت محسوب می شود، نه صرفاً مرحله پایانی. پس از هر مرحله دوخت، اتوی موقت درزها باعث می شود خطوط لباس تمیزتر و شکل نهایی آن منظم تر شود.

اتوهای بخار با درجه حرارت مناسب برای جنس پارچه انتخاب می شوند. برای پارچه های حساس مانند حریر یا کرپ، استفاده از دستمال نخی بین اتو و پارچه توصیه می شود تا از براق شدن سطح جلوگیری گردد.

جمع بندی

دوخت اولین لباس با متد متریک، تجربه ای ارزشمند برای هر هنرجوی خیاطی است. این روش با تکیه بر اصول علمی و دقت بالا، امکان طراحی لباس هایی متناسب با فرم بدن را فراهم می کند. هنرجو در فرآیند یادگیری متد متریک، علاوه بر مهارت فنی در دوخت، درک عمیق تری از تناسبات بدن، خطوط طراحی و فیت لباس به دست می آورد.

با تمرین مداوم، ثبت دقیق اندازه ها و تحلیل هر پروژه، فرد می تواند به تدریج به سطحی از تسلط برسد که بتواند الگوهای پیچیده تری طراحی و دوخت کند. متد متریک پلی است میان علم و هنر؛ ترکیبی از دقت ریاضی و خلاقیت در طراحی پوشاک.

اگر قصد دارید متد متریک را به صورت حرفه ای و گام به گام از صفر تا صد بیاموزید می توانید دوره ی آموزش خیاطی با متد متریک را از اینک آموز تهیه کنید. این دوره به صورت آنلاین بدون محدودیت زمانی و مکانی با هر مبلغی که در توان شماست در اختیار شما قرار می گیرد. اگر برای دوخت لباس هم نیاز به آموزش دارید اینک آموز دوره ی برش و دوخت را ارائه می دهد با شرکت در این دوره می توانید انواع الگوی مورد نظر خود را برش بزنید و بدوزید. فراموش نکنید که دوره های اینک آموز همراه با پشتیبانی ارائه می شود.